Na Joe Aura, aurajoe6@gmail.com
Dunia iko wapi? Kwa nini msitusaidie? Hili ni swali la mama mmoja aliyenusurika katika machafuko ya Sudan, maneno aliyoyasema kwa majonzi huku machozi yakitiririka. Katika vita vya kuwania mamlaka kati ya Jeshi la Sudan (SAF) na kikosi cha kijeshi cha Rapid Support Forces (RSF), maisha ya mamilioni yamebadilika kwa njia zisizoelezeka, huku masuala muhimu yakiwa hayaripotiwi ipasavyo.
Chanzo cha Mzozo
Vita kati ya SAF na RSF vilianza Aprili 2023, vikisababisha vifo vya maelfu na kuwafurusha mamilioni ya watu kutoka makazi yao. Ingawa vyombo vya habari kama BBC Kiswahili vimeripoti matukio ya dhuluma kama ubakaji na ukatili, masuala mengine yanayochangia hali mbaya ya kibinadamu yameachwa bila kufafanuliwa kwa kina.
Athari za Mazingira
Ukame mkali na mafuriko hatari yameongeza changamoto kwa jamii za Sudan ambazo tayari zinakabiliwa na athari za vita. Mabadiliko ya tabianchi yanayozidi kuzorota yanasababisha uhaba wa maji na chakula, hali ambayo haizungumziwi kwa upana katika vyombo vya habari.
Mgogoro wa Wakimbizi
Zaidi ya watu milioni moja wamekimbilia Sudan Kusini, huku watu milioni 14 wakihamishwa ndani ya nchi. Maeneo yanayopokea wakimbizi yameelemewa na uhaba wa rasilimali, hali inayohitaji msaada wa dharura wa kimataifa.
Changamoto za Misaada ya Kibinadamu
Kupatikana kwa misaada ya kibinadamu ni changamoto kubwa kutokana na ukosefu wa usalama na vikwazo vya usafiri. Mashirika ya misaada kama Shirika la Chakula Duniani (WFP) yamekuwa yakijitahidi kupenya katika maeneo yaliyoathirika zaidi, lakini juhudi zao zimegonga mwamba mara kwa mara.
Njaa na Ukame
Hali ya njaa imefikia kiwango cha janga, huku watu zaidi ya milioni 25 wakiwa na njaa kali. Katika kambi za wakimbizi na maeneo ya vijijini, watoto wanakufa kwa utapiamlo, hali ambayo ni ya kusikitisha na isiyofaa kupuuzwa.
Ukatili wa Kijinsia
Katika mizozo kama huu, wanawake na watoto wamekuwa wahanga wakuu wa unyanyasaji wa kijinsia. Ripoti kutoka kwa mashirika kama Amnesty International zinaonyesha kuwa ubakaji na dhuluma zimeongezeka kwa kasi, lakini simulizi hizi bado zinasikika kwa nadra kwenye vyombo vikuu vya habari.
Athari kwa Elimu na Vijana
Shule nyingi zimefungwa, na mamilioni ya watoto wa Sudan wameachwa bila elimu. Licha ya changamoto hizo, vijana wa Sudan wanaonyesha uvumilivu na matumaini, wakiwa tayari kujenga upya nchi yao ikiwa dunia itaonyesha mshikamano wa dhati.
Huku dunia ikitazama, simulizi nyingi za mateso ya watu wa Sudan zinaendelea kuachwa bila kusikika. Ingawa vyombo vya habari kama BBC Kiswahili vimeangazia sehemu ya mzozo huu, masuala kama athari za mazingira, changamoto za misaada, na ukosefu wa elimu yanahitaji sauti zaidi. Kilio cha watu wa Sudan kinabaki kuwa kilio cha matumaini, wakitarajia msaada wa kimataifa utakapowafikia.
Je, tutaendelea kufumbia macho hali hii au tutasikiliza kilio chao?